Leo I is een dwergsferoïdaal sterrenstelsel in het sterrenbeeld Leeuw. Op een afstand van ongeveer 820.000 lichtjaar maakt het deel uit van de Lokale Groep van sterrenstelsels en wordt het beschouwd als een van de verste satellieten van de Melkweg. Het werd in 1950 ontdekt door Albert George Wilson op fotografische platen van de National Geographic Society – Palomar Observatory Sky Survey, gemaakt met de 48-inch Schmidt-camera van de Palomar Observatory.
Zichtbaarheid
Leo I bevindt zich op slechts 12 boogminuten van Regulus, de helderste ster in het sterrenbeeld. Daarom wordt het sterrenstelsel soms ook wel de Regulus-dwerg genoemd. Het verstrooide licht van de ster maakt het bestuderen van het sterrenstelsel moeilijker, en pas in de jaren 90 werd het visueel gedetecteerd.
De nabijheid van Regulus en de lage oppervlaktehelderheid maken het een echte uitdaging om te observeren. Middelgrote amateurtelescopen (15 cm of meer) en een donkere hemel lijken vereist voor een waarneming. Maar sommige rapporten uit april 2013 melden dat een waarnemer met een mini-Dobson van 11 cm en zelfs een refractor van slechts 7 cm f/10 Leo I heeft waargenomen onder zeer donkere hemelomstandigheden.
Massa
De meting van de radiële snelheden van enkele helderrode reuzen in Leo I heeft het mogelijk gemaakt om de massa ervan te meten. Deze bleek minstens (2,0 ± 1,0) × 107 M☉ te zijn. De resultaten zijn niet doorslaggevend en sluiten het bestaan van een grote halo van donkere materie rond het sterrenstelsel niet uit of bevestigen dit niet. Het lijkt echter wel zeker dat het sterrenstelsel niet roteert.
Een kinematisch onderzoek van Leo I kon geen grote beperkingen opleggen aan donkere materie, maar suggereerde de aanwezigheid van een zwart gat van drie miljoen zonsmassa's in het centrum van het sterrenstelsel. Dit zou significant zijn, aangezien het de eerste keer zou zijn dat dit is gedaan met een dwergsferoïdaal sterrenstelsel. Een zwart gat van drie miljoen zonsmassa's is vergelijkbaar met de massa van het zwarte gat van de Melkweg, Sagittarius A*. Een andere studie kon dit echter niet bevestigen en suggereerde hooguit een middelzwaar zwart gat van enkele 105 zonsmassa's.
Er is geopperd dat Leo I een getijdenstroom is in de buitenste halo van de Melkweg. Deze hypothese is echter niet bevestigd.
Stervorming
Typisch voor een dwergsterrenstelsel is de metalliciteit van Leo I zeer laag, slechts één procent van die van de zon. Gallart et al. (1999) leiden uit waarnemingen met de Hubble-ruimtetelescoop af dat het sterrenstelsel een sterke toename (goed voor 70% tot 80% van de populatie) in zijn stervormingssnelheid heeft doorgemaakt tussen 6 en 2 miljard jaar geleden. Er is geen significant bewijs voor sterren die ouder zijn dan 10 miljard jaar. Ongeveer 1 jaar geleden lijkt de stervorming in Leo I plotseling te zijn gedaald tot een vrijwel verwaarloosbaar tempo, wat ongeveer samenviel met de laatste passage van het periastroon door de Melkweg. Door de ram-druk zou het gas zijn verwijderd, waardoor de stervormingssnelheid afnam. Mogelijk is er tot 200-500 miljoen jaar enige activiteit op laag niveau doorgegaan. Daarom wordt gedacht dat het het jongste dwergachtige sferoïdale satellietstelsel van de Melkweg is. Bovendien zou het sterrenstelsel ingebed kunnen zijn in een wolk van geïoniseerd gas met een massa die vergelijkbaar is met die van het hele sterrenstelsel.
Totaal 2 uur en 50 min (34x 5 min) belicht in de nachten van 5 - 7 april, 2025. Kalibratie met 50 darks, 25 flats en 25 darkflats.
Telescoop: Skywatcher QUATTRO150 @F/3.45
Camera: Altair Astro Hypercam 269C ProTec @0°C, 282 HCG, offset 150.
Filter: Optolong L-pro
Focuser: ZWO EAF
Montering: Skywatcher NEQ6
Guiding: QHY5 9x50 Finderguider
Software: N.I.N.A (EQmod/ASTAP/PHD2)
Pre- en Post-Processing: PixInsight (WBPP / GraXpert / aDBE / RC astro BXT / RC astro NXT / SCNR / GHS).
- LeoI_2hr50min_GraXpert_aDBE_SPCC_BXT_NXT_SCNR_GHS80.jpg (2.37 MiB) 425 keer bekeken
