September 2023 - M 76

[Bob]

Zoals vermeld in de laatste nieuwsbrief gaan we het waarneemprogramma OvdM niet meer richten op heel makkelijke en voor iedereen toegankelijke objecten. Het object voor deze maand is een voorbeeld daarvan.
M 76 is weliswaar geen heel moeilijk object, maar het is met een helderheid van mag. 10,1 wel de zwakste van alle Messierobjecten en daarnaast ook nog vrij klein.
M 76 is een planetaire nevel in Perseus. Hij staat dichtbij de grens met Andromeda, op zo'n 2,5 graad van 51 And en op 1 graad van de wat zwakkere Phi Per.
Het bijzondere van M 76 is dat hij tweelobbig is en dat dit met niet al te grote kijkers al te zien is. Zelf vind ik het 1 van de meest interessante en fraaie M-objecten. M 76 bestaat uit twee 'gasbollen' die allebei een eigen NGC-nummer hebben gekregen: NGC 650 en NGC 651 omdat men in eerste instantie dacht dat het ging om twee aparte emissienevels.
De afstand wordt geschat op 2500 lichtjaar en de diameter zou dan 1,2 lichtjaar zijn.

Voor visuele waarneming kun je al terecht met een 80mm telescoopje, maar dan blijft het beperkt tot een zwak vlekje.
Ik heb hem vele malen bekeken met allerlei telescopen en het zal duidelijk zijn dat hoe groter de telescoop hoe mooier en interessanter deze nevel wordt!

Onderstaande afbeelding laat de positie zien met daarbij deze keer de grenzen van de sterrenbeelden weergegeven.
-

M 76.png (27.84 KiB) 1994 keer bekeken

[Alnilam]

Wederom een mooi OvdM heren! Ik ga proberen om deze visueel met de Dobson 10" en fotografisch met de TS TT 2600MP vast te leggen.
Ik hoop dat er velen meedoen!
Nils

[Bob]

Gisterenavond meteen maar even M 76 in beeld genomen met de 40cm Dobson. Helaas verre van goede omstandigheden. De Maan kwam 22.00 al op en was ruim 60%, terwijl de schemering pas 22.30 zou eindigen. Het werd dus niet echt donker.
Toch weer mooi natuurlijk, met 300x is het best een groot object en is heel duidelijk de tweelobbige vorm te zien (dat is trouwens ook al met veel lagere vergroting). Het was alweer 2020 dat ik hem voor het laatst heb bekeken dus werd wel weer tijd! Dat was toen wel met de 50cm en donkere hemel, dat is toch heel anders...

[gerard van den braak]

Vele heldere nachten deze week en dat stelde me in staat M76 te fotograferen. Totaal 3 uur belicht in narrowband. En het kan niet op want vanavond (9-9-2023) is het alweer helder en wordt hij visueel onder de loep genomen.
De afgebeelde foto is een crop
.

m76_2023-09-07.jpg (754.23 KiB) 1972 keer bekeken

[Alnilam]

Mooi Gerard, als die van mij verder bewerkt is zal ik hem hier ook plaatsen!
Tot vanavond!
Nils

[gerard van den braak]

Nog even een aanvulling.
.

NGC651.jpg (542.31 KiB) 1966 keer bekeken

[Muddelflut]

maar het is met een helderheid van mag. 10,1 wel de zwakste van alle Messierobjecten en daarnaast ook nog vrij klein

Dit kan ik alleen maar bevestigen. Gisteravond was het redelijk helder. Dit keer geen hoge sluiers maar wel wat bewolking.
Na Saturnus te hebben bekeken maar eens naar M76 op zoek. Dat was niet gemakkelijk en in eerste instantie kon ik hem dan ook niet vinden.
Dan maar even M52 bekeken, die zit er toch vlakbij en ik vind het altijd wel een aardig open clustertje.
Niet groot, wel rond en ik zie zo'n 20 hele fijne sterretjes met 1 heldere erbij, dit met 50x.
Terug op zoek naar M76, weer niets. Of toch? Ik zie toch heel vaag iets "afwijkends". Het OIII filter er maar eens bij gepakt en dat neemt gelijk alle twijfel weg.
Ik zie hem inderdaad heel klein en heel vaag maar enigszins vierkant en daarom valt hij me op. Ik kan er verder geen details aan zien maar het Object van de Maand kan ik afstrepen!
Omdat planetaire nevels toch wel mijn favorieten zijn ga ik gelijk maar door naar M27, in verhouding met M76 een gigantisch grote gasbel waarbij de ene lob wat prominenter is dan de andere.
Natuurlijk M57 daarna bekeken en ik vond hem niet zo mooi, niet zo helder, niet zo duidelijk. Het OIII filter er weer afgeschroefd en ja! Veel beter. Een mooi helder scherp kringetje.
Door de bewolking moet ik maar even in het westen aan de slag. Eerst M92, een bolhoop. Kleiner dan M13, compacter en met een heldere kern en aan de randen op te lossen.
M 13 groter en niet zo zeer een kern en nu ik wat meer de tijd neem kan ik hem aan de buitenkant toch aardig oplossen.
M81 een rond sterrenstelsel met een kern en M 81 langwerpig met op het eind ook een kern of is het een sterretje?
Tot slot, vanwege de bewolking, nog naar Jupiter en ik kan nu goed de wolkenbanden zien en 3 maantjes. Alles met 50x.
Dan berg ik mijn telescoop weer op, maar blijf nog wel even buiten zitten.
De Melkweg komt weer vrij van de bewolking, zoooo mooi en helder. Bijna lichtgevend en ook de donkere banen zijn duidelijk te zien. M31 en het dubbele cluster "gewoon" met het blote oog zichtbaar!
Dus toch nog maar even snel weer de 10x50 bino erbij en ik kijk naar M31, zak dan af naar M33 ( een groot maar vormloos sterrenstelsel) en tot slot de Pleiaden, die toch juist in een verrekijker werkelijk schitterend zijn.
Oh en het ISS kwam ook nog een keer voorbij.
De temperatuur was aangenaam, kortom een topavond.

Ria

[Bob]

De temperatuur was aangenaam, kortom een topavond.

De smaak is weer te pakken en de vaart zit er weer in!

Nu gauw nog wat meer heldere avonden...

[Alnilam]

Hierbij mijn versie van M76.
Licht bewerkt in PI.

M76_NGC650, 2023-09-06, 18x180R 18x180G 18x180B 18x180L, TS ImageStar 102Q520 f51, (OIII SII Ha Ha), TS 2600 MP Touptek_stacked naar Bob.jpg (3.29 MiB) 1861 keer bekeken

Mvgr,
Nils

[Muddelflut]

Heel leuk geworden NIls.
En nu ik zo kijk, als ik dan stel dat ik de twee bel-achtige lobben niet heb kunnen onderscheiden dan blijft er inderdaad iets van een vierkantig (rechthoekig ) object over.
Mooie scherpe opname NIls

Ria