April 2021 - M 53

Elke maand een voor iedereen toegankelijk object
Plaats reactie
Bericht
Auteur
Gebruikersavatar
Bob
Site Admin
Berichten: 555
Lid geworden op: 26 dec 2018 09:00

April 2021 - M 53

#1 Bericht door Bob » 27 mar 2021 08:25

We zijn een heel jaar rond met het waarneemprogramma 'Object van de Maand' en zijn weer in de regio waar we april 2020 zijn begonnen.
In dit volgende jaar zullen we, soms noodzakelijkerwijs, een klein stapje dieper gaan en wat meer uitdagende objecten selecteren.
Het blijft wel voorop staan dat de objecten goed toegankelijk zijn en geschikt voor beginnende waarnemers. We hebben weliswaar afgelopen jaar de meest makkelijke en toegankelijke objecten aan bod laten komen, maar er zijn nog ruim voldoende mogelijkheden om objecten te selecteren die binnen ieders bereik zijn.

Voor april van dit jaar hebben we gekozen voor M 53.
M 53 is een bolvormige sterrenhoop in Coma Berenices. Hij niet behoort tot de 'grote jongens' zoals M 3 die er niet ver vandaan staat en die we vorig jaar mei hebben bekeken, maar is makkelijk te vinden en met kleine telescoop al fraai.
M 53 staat vrij ver bij ons vandaan, zo'n 58.000 lichtjaar, zijn helderheid is mag. 7,6 en zijn diameter is 13 boogminuten. De werkelijke diameter is ongeveer 220 lichtjaar, geen kleine jongen dus!

Vinden van M 53 is een fluitje van een cent! Hij staat vlakbij Alpha van Coma, om precies te zijn 1 graad ten noordoosten.
Bijgaande plaatjes laten dit zien:
- Coma Berenices tussen Bootes (links) en Leo (rechts) met M 53 bij Alpha
- Het beeldveld van een 10x verrekijker met Alpha Com en M 53

Direct opvallend is dat bolhoop NGC 5053 ook dichtbij staat en het lijkt daarmee een mooie 2-in-beeld combi. Dat is het ook, de onderlinge afstand is net geen graad (59') en past dus binnen het 2-in-beeld programma en is daar ook daadwerkelijk in opgenomen!
Visueel met kleinere kijkers is M 53 helder met een heldere kern maar vertoont nauwelijks afzonderlijke sterren. Met grotere kijkers wordt het een zeer fraaie bolhoop met veel sterren. Met kleinere kijkers is van NGC 5053 niet veel te verwachten en redelijk goede omstandigheden zijn nodig om deze bolhoop net te kunnen zien. Met grotere kijkers blijft het een vrij zwakke vage vlek. Niettemin is de samenstand de moeite waard!
Voor fotografen is het natuurlijk anders! Beide bolhopen zijn heel mooi samen in een plaatje te vangen. Gerard heeft daar voor het 2-in-beeld programma al een fraaie foto van gemaakt die heel mooi het verschil in helderheid laat zien:
http://vwsnoorddrenthe.nl/2_in_beeld/nr ... d_foto.htm
Een tip die Gerard meegeeft voor het fotograferen is dat je niet te lang moet belichten omdat anders de kern van M 53 snel 'dichtloopt'. Hou daar dus rekening mee!

Het derde plaatje hieronder laat wat dubbelsterren zien in die buurt. Sommige daarvan zijn aardig om te bekijken:
Vlak onder M 53 staat S (South) 648. Een zeer wijd en weinig interessant paar maar wel makkelijk te zien al met lage vergroting (9,4 - 10; 88")
Alpha Com is ook niet om over naar huis te schrijven. A-B is onmogelijk te scheiden (afstand 0,4"). AB-C is wel te zien maar C is zwak en daardoor ook moeilijk te zien (5,1 - 10,2; 90")
STF 1733 is een leuke uitdaging voor kleinere kijkers vanwege een vrij kleine afstand en een flink helderheidsverschil (8,7 - 10,3; 5"), met grotere kijkers is het een subtiel paar.
STF 1737 heeft een vergelijkbare zwakke B maar de afstand is 3x zo groot en daardoor is deze B niet al te moeilijk te zien (7,8 - 10,3; 15")
BU 800 A-B is een fraai paar met een diepgele A en een veel zwakkere, subtiele B (6,7 - 9,5; 7,4"). Er is ook nog een zwakke C (10,5) die ver weg staat (116")
Vergeet verder LDS 947 en A 2166 maar, de eerste is zwak een zeer wijd, de tweede is onmogelijk te scheiden.

Succes met waarnemen!
-
M 53_in_Coma.JPG
M 53_in_Coma.JPG (38.8 KiB) 7476 keer bekeken
-
M 53_verrekijker.JPG
M 53_verrekijker.JPG (33.95 KiB) 7476 keer bekeken
-
M 53_met_dubbelsterren.JPG
M 53_met_dubbelsterren.JPG (27.7 KiB) 7476 keer bekeken
www.bobhogeveen.nl
80mm Zenitstar << tot >> 500mm Dobson

Gebruikersavatar
Bob
Site Admin
Berichten: 555
Lid geworden op: 26 dec 2018 09:00

Re: April 2021 - M 53

#2 Bericht door Bob » 31 mar 2021 10:41

Gisterenavond maar even een blik geworpen op M 53. Werd net even donker voordat de 98% Maan op kwam. Nou ja, donker is relatief, die Maan vlak onder de horizon geeft ook nog flink wat licht.
Maar het was mooi transparant, dat scheelt iig...
Bolhopen worden pas echt mooi als je (veel) afzonderlijke sterren kunt zien. Dit geldt met een 13cm niet echt voor M 53. Met 155x en 220x begonnen perifeer wel wat afzonderlijke sterren zichtbaar te worden, maar ze springen er nog niet echt uit.
Hij is uieraard zeer makkelijk te vinden. Als je de kijker richt op Alpha Com dan heb je met lage vergroting ook M 53 in beeld en die is dan ook meteen zichtbaar. In mijn geval: met 20x is M 53 al makkelijk zichtbaar bij Alpha.
Van NGC 5053 was niets te zien, daar waren de omstandigheden niet goed (=donker) genoeg voor.

Ook dubbelster STF 1733 heb ik even meegenomen. De redelijke seeing en goede transparantie maakte een mooie scheiding met 155x mogelijk. Het is dan een zeer subtiel paar!

Tot zover, in afwachting van een mooie donkere nacht...
www.bobhogeveen.nl
80mm Zenitstar << tot >> 500mm Dobson

Gebruikersavatar
Alnilam
Berichten: 415
Lid geworden op: 28 aug 2019 18:29
Locatie: Odoorn
Contacteer:

Re: April 2021 - M 53

#3 Bericht door Alnilam » 17 apr 2021 08:18

Gisteravond rond 2300 was het redelijk helder en de Refractor stond al klaar. M53 was redelijk snel gevonden stond in het zuidoosten op 133/135 graden en op ongeveer 47 graden hoog. De heldere kern was goed waarneembaar en wat de sterren er omheen ook. Was zo als Bob al zei, redelijk eenvoudig te vinden. De seeing was matig. Nog even gezocht naar NGC 5053, die zat met M53aan de rand van het beeldveld er diagonaal tegen over aan de andere rand. Was met de Hyp 21mm beter te zien maar met de seeing zoals die was niet echt fijn om naar te kijken . Dus maar even geconcentreerd op M53, maar we hebben in iexer geval het object van de maand wederom gezien en daar ging het tenslotte om.
Kwam toch veel bewolking hoog en laag overdrijven dus ben na 45 mins ( ook gezien de temperatuur) maar gestopt .
:mrgreen: :D
SW 13cm f5 Newton op Alt/Az 5 + TSAPO102Q f/5.1 flatfield astrograph op iOptron CEM26

Plaats reactie