Een Vliegende Vleermuis en Inktvis (Sh2-129 & OU-4)

Toon hier je fotografische resultaten
Plaats reactie
Bericht
Auteur
Gebruikersavatar
Astrovirus
Berichten: 360
Lid geworden op: 10 mar 2020 22:15

Een Vliegende Vleermuis en Inktvis (Sh2-129 & OU-4)

#1 Bericht door Astrovirus » 19 mei 2025 17:44

Geschiedenis
Eind jaren 50 ontdekte de Amerikaanse astronoom Stewart Sharpless de grote nevel Sh 2-129 op de 48 inch Schmidt-telescoopfotoplaten van de "Palomar Observatory Sky Survey". In 1959 publiceerde hij zijn ontdekking samen met 313 H-II-gebieden in een catalogus. Hij classificeerde de nevel als onregelmatig van vorm met een diameter van 140 boogminuten, een amorfe tot filamentachtige structuur en een gemiddelde helderheid en merkte op dat hij "onderdeel was van de I Cep-associatie". De nevel werd later bekend als de "Vliegende Vleermuisnevel".

In mei 2011 besloot de Franse amateur-astrofotograaf Nicolas Outters een foto te maken van Sh 2-129. Hij maakte verschillende foto's, elk met een belichtingstijd van 30 minuten in mei en juni, met zijn FSQ-106 refractor en SBIG 6303e CCD-camera en Hα-, [S II]- en [O III]-filters, in totaal 12,5 uur. Nadat hij de beelden die met het O-III-filter waren gemaakt, had gecombineerd, ontdekte hij een grote structuur die geen samenhang leek te hebben met de nevel Sh 2-129. Hij noemde het "Le Calamar". De zeldzame foto's van Sh 2-129 die hij op internet vond, lieten zo'n structuur niet zien. Hij nam contact op met de Franse astrofysicus Agnès Acker, die nauwkeurig onderzoek deed naar dit vreemde object en de aanwezigheid van een belangrijke hoeveelheid zuurstof III bevestigde. De nevel kreeg de aanduiding Ou4, naar de vierde nevel die door Outters was ontdekt.

Fysische eigenschappen
De morfologie van Ou4, met een centrale, schijfachtige structuur en twee langwerpige, tegenover elkaar gelegen lobben, lijkt op een bipolaire planetaire nevel. Het spectrum wordt gedomineerd door de groene [O III]-lijnen, waarvan de totale intensiteit ongeveer 20 keer hoger is dan die van Hβ. Een dergelijke hoge excitatieklasse is coherent met een zeer hete centrale ster. De zeer heldere ster in het centrale deel van de nevel is HD 202214 (HR 8119), een drievoudig systeem. Het heeft spectraaltype B0 II of B0 V. Men denkt dat de ster behoort tot de Cepheus OB2-associatie van zware sterren, het Sh2–129 H II-gebied, of de Trumpler 37-cluster. De ster is variabel (V=5,51 tot 5,57).

De schijnbare positie van Ou4 en de eigenschappen leiden tot de conclusie dat Ou4 zich in het Sh 2-129 H II-gebied bevindt, wat suggereert dat het zo'n 90.000 jaar geleden door HR 8119 is gelanceerd. De alternatieve mogelijkheid dat Ou4 een bipolaire planetaire nevel is of het resultaat van een eruptieve gebeurtenis op een zware AGB- of post-AGB-ster die nog niet is geïdentificeerd, kan echter niet worden uitgesloten.

In totaal 29 uur en 10 minuten (350x 5 minuten) belicht tijdens de nachten van 8-13 en 15-18 mei 2025. Gekalibreerd met 50 donkere, 25 vlakke en 25 donkere vlakke opnamen.

Telescoop: Skywatcher QUATTRO150 @F/3.45
Camera: Altair Astro Hypercam 269C ProTec @0°C, 282 HCG, offset 150.
Filter: Antlia ALP-T Dual Band 5nm Ha&OIII
Scherpstel: ZWO EAF
Montering: Skywatcher NEQ6
Geleiding: QHY5 9x50 zoekergeleider
Software: N.I.N.A (EQmod/ASTAP/PHD2)
Voor- en nabewerking: PixInsight (FBPP / GraXpert / SPCC / RC astro BXT / RC astro NXT / RC astro SxT / Extract Ha & Oiii [ChannelExtraction + Pixelmath] / GHS / SetiAstro PerfectPalletePicker FORAX / SCNR / SetiAstroStarStretch / ScreenStars).
Sh2_129_OU4_29hr10min_GraXpert_SPCCdb_BXT_NXT_SXT_ExtrHaOiii_OiiiNXT_GHSHaOiii_SetiAstroPerfectPalletePickerForax_SCNR_SetiAstroStarStretch_ScreenStars90.jpg
Sh2_129_OU4_29hr10min_GraXpert_SPCCdb_BXT_NXT_SXT_ExtrHaOiii_OiiiNXT_GHSHaOiii_SetiAstroPerfectPalletePickerForax_SCNR_SetiAstroStarStretch_ScreenStars90.jpg (3.59 MiB) 2420 keer bekeken
Groeten Tim.
[TSO]2 - Skywatcher 200P (@F/5) / QUATTRO 150P (@F/3,45) - NEQ6 - QHY5 9x50 finderguider - Altair Astro 269C ProTEC Hypercam
N.I.N.A. - PHD2 - ASTAP - PixInsight

Gebruikersavatar
Wjdrijfhout
Berichten: 826
Lid geworden op: 14 jan 2019 20:47
Contacteer:

Re: Een Vliegende Vleermuis en Inktvis (Sh2-129 & OU-4)

#2 Bericht door Wjdrijfhout » 19 mei 2025 19:23

Dit is een heel erg lastig object, de OIII is heel erg zwak. Je hebt hem er prachtig op gekregen, Tim! Subtiel, en heel veel mooie details. Super job. T!
Ook bedankt voor het stukje geschiedenis. Ik wist niet dat ook deze OIII wolk nog maar zo kort geleden ontdekt was. Er worden nog steeds dit soort ontdekkingen gedaan, door amateur astrofotografen, da's toch hartstikke leuk!

Gebruikersavatar
gerard van den braak
Berichten: 924
Lid geworden op: 26 dec 2018 10:56
Locatie: Zuidlaren
Contacteer:

Re: Een Vliegende Vleermuis en Inktvis (Sh2-129 & OU-4)

#3 Bericht door gerard van den braak » 19 mei 2025 20:48

Heel erg mooi Tim, zo heb ik het nog niet gezien. De hele vleermuis staat er duidelijk op.
Een felicitatie is op z’n plaats. 👍

NightskyNL
Berichten: 62
Lid geworden op: 21 jan 2019 20:29

Re: Een Vliegende Vleermuis en Inktvis (Sh2-129 & OU-4)

#4 Bericht door NightskyNL » 21 mei 2025 19:18

Erg indrukwekkend, heel erg mooi!
Heel veel data verzamelen levert bijzondere resultaten, da's wel duidelijk T!

Plaats reactie