Augustus 2021 - M27

Elke maand een voor iedereen toegankelijk object
Plaats reactie
Bericht
Auteur
Gebruikersavatar
gerard van den braak
Berichten: 738
Lid geworden op: 26 dec 2018 10:56
Locatie: Zuidlaren
Contacteer:

Augustus 2021 - M27

#1 Bericht door gerard van den braak » 03 aug 2021 09:44

Messier noteerde in zijn catalogus slechts vier planetaire nevels. De grootste en helderste is M27, de Dumbbell Nebula. Het is groot (8,0'x5,7') heeft een lage oppervlakte helderheid (7) en staat slechts op een afstand van 1650 lichtjaar. Als je nu denkt dat het een eenvoudig waar te nemen object is zit je mis. Het grootste probleem is het vinden van deze prachtige nevel.
De Halternevel staat in sterrenbeeld Vulpecula (Vosje), een onopvallend sterrenbeeld in de Melkweg. Met een goto is het vinden van M27 natuurlijk geen probleem, maar zonder goto is het wel even zoeken omdat de nevel er niet direct uitspringt.
Starhoppen is de methode als je het object wilt vinden zonder goto. Zoals gebruikelijk zijn er vele wegen die je bewandelen kan.
Het is verstandig het object eerst met de verrekijker te zoeken en later met de telescoop.
Het is in de 10x50 een zwak onbeduidend neveltje, in de 15x70 op statief wordt het niet duidelijker. Neem als uitvalbasis Albireo (β Cygni), de makkelijk te vinden kleurrijke dubbelster in Cygnus, de kop van de zwaan. Op 15 augustus rond middernacht staat Albireo hoog aan de hemel (64 graden) even door het zuiden. Omdat het zo hoog staat heb je wel een ligstoel nodig. Als je Albireo in beeld heb zijn er twee wegen naar M27.

De eerste weg met de verrekijker is twee beeldvelden naar beneden te zwiepen waardoor je de Coathanger (Cr 399) in beeld hebt (wrn object v.d. mnd juni 2020). Zet deze in het midden van je beeldveld, geniet er van en ga dan verder. Twee beeldvelden naar links en een naar boven en je hebt hem. Mijn ervaring is dat ik die stappen niet achter elkaar uitvoer maar opknip en herhaal. Dus eerst van Albireo naar de Coathanger. Dat enige keren herhalen zodat het een eenvoudige handeling geworden is. Pas dan neem ik de volgende stap. Voordeel daarvan is dat als het fout gaat je snel weer terug komt bij de voorlaatste stap.

De tweede weg is vanuit Albireo twee beeldvelden naar links en twee naar beneden. Met beeldvelden bedoel ik in beide gevallen het beeldveld van een verrekijker. Eenmaal gevonden zie je afhankelijk van het gebruikte instrument meer of minder van de nevel.
In de verrekijker is het een zwak klein neveltje. Maar in de telescoop (100mm F5 84x) is het een grote heldere nevel in een beeldveld met vele sterren mooi contrasterend tegen een zwarte hemel. De nevel is aan een zijde -voor ongeveer een kwart- afgeplat. Het lijkt wat op een diabolo waarvan de oriëntatie ongeveer noord-zuid is. Er is ook wat structuur in de nevel te zien, er zitten wat donkere delen in. Het is een briljant object in een veld met vele speldenprikvormige sterren tegen een zeer donkere achtergrond.

Fotografisch (en visueel met grote objectief) komt de schoonheid van de Dubbell nevel pas echt tot z’n recht. In RGB is het een beauty en in narrow band zie je filamenten die anders verborgen blijven. Het is zeer de moeite waard om de komende maand je aandacht op M27 te richten.
Succes.
.
M27.JPG
M27.JPG (149.94 KiB) 5453 keer bekeken
.
m27_2019-07-23.jpg
m27_2019-07-23.jpg (401.44 KiB) 5453 keer bekeken

Gebruikersavatar
Alnilam
Berichten: 415
Lid geworden op: 28 aug 2019 18:29
Locatie: Odoorn
Contacteer:

Re: Augustus 2021 M27

#2 Bericht door Alnilam » 03 aug 2021 18:42

Ook een mooie Gerard! Net als vele andere leden al een keer of wat gezien. Het blijft een mooi object!

Ik neem aan dat "M57" in de laatste alinea een typo is?? :D

We gaan het zeker weer proberen als we weer wat heldere nachten krijgen.

Clear skies !!
Nils
SW 13cm f5 Newton op Alt/Az 5 + TSAPO102Q f/5.1 flatfield astrograph op iOptron CEM26

Gebruikersavatar
Bob
Site Admin
Berichten: 555
Lid geworden op: 26 dec 2018 09:00

Re: Augustus 2021 - M27

#3 Bericht door Bob » 07 aug 2021 08:21

M27 is zeker een mooi! Vooral als je hem in de zeer donkere en heldere hemel van de Cevennes (Fr) ziet, en dat heb ik afgelopen nacht gedaan.
Met de verrekijker (10x) is de nevel al direct op te pikken als een klein helder vlekje in de zeer sterrenrijke omgeving bij Sge en Vul.
Met de 15cm f5 newton die ik mee heb is met 30x een prachtig beeld te zien van een zeer heldere, vrij kleine M27 in een zeer sterrenrijk veld. Met 60x wordt M27 groot en is de klokhuisvorm met daar omheen de zwakkere ronde schil prachtig te zien.
Heel fraai dus en niet eens een echte grote telescoop nodig :mrgreen:
(Maar dat is natuurlijk ook de insteek van OvdM, een makkelijk en toegankelijk object binnen bereik van iedereen...)
www.bobhogeveen.nl
80mm Zenitstar << tot >> 500mm Dobson

Gebruikersavatar
Muddelflut
Berichten: 445
Lid geworden op: 26 dec 2018 11:20
Locatie: Groningen
Contacteer:

Re: Augustus 2021 - M27

#4 Bericht door Muddelflut » 08 aug 2021 06:56

Mooi hoor Bob en je hebt geluk, hier wisselen de buien elkaar snel af....

Ria
30 cm Taurus Dobson DSC f5
13cm SW Explorer-PDS f5 op Orion Starseeker IV
Lunt 80mm op GsAZ
Bresser 10x50, Celestron 15x70
http://astro.dodsoft.nl

Gebruikersavatar
Alnilam
Berichten: 415
Lid geworden op: 28 aug 2019 18:29
Locatie: Odoorn
Contacteer:

Re: Augustus 2021 - M27

#5 Bericht door Alnilam » 16 aug 2021 17:39

Op vrijdag de 13e... ( Pffff), was het eindelijk maar wel onverwacht helder. Had rond 2230 de EQ6R buiten gezet om te kijken of ik een polar alignment kon doen. Dat ging redelijk , maar moeizaam om dat het pattern plaatje niet goed geplaatst is door SW. staat zo'n 120 graden verkeerd..... :o :shock:
Baalde maar toen ik richting zuiden keek, wist ik niet wat ik zag... Sterren en nog eens sterren en het werd steeds mooier. Dus mooie kans om de handcontrol van de EQ uit te proberen. Met de 12cm refractor op de mount ging ik los.... :D
Eerst een test op altair en arcturus. Dat ging prima. Toen dus naar "oude vriend" Albireo en toen volgens het recept van Gerard links af en naar beneden en ja hoor daar was M27.... :D
Eerst met filter toen zonder. De "oude" 12cm refractor doet het prima, nogmaals dank Gerard!! Nog een testje gedaan, de refractor er af en de Newton er op gezet. Testen of het beeld minder bibbert als je scherpstelt op zo'n zware montering.
Nou dat was een verschil van dag en nacht. Stabiel hoor. Dus ook dat was positief op deze rare dag.. :shock: :lol:
Al met al toch het OvdM gescoord en nog wat mooie zaken. Zo af en toe flitsten er wat persides meteorieten voorbij. Dus toch nog een onverwacht mooie avond. Erg blij met de nieuwe mount!
Nils
:mrgreen:
T!
SW 13cm f5 Newton op Alt/Az 5 + TSAPO102Q f/5.1 flatfield astrograph op iOptron CEM26

Plaats reactie