Oktober 2020 - Mars!

Elke maand een voor iedereen toegankelijk object
Bericht
Auteur
Gebruikersavatar
Bob
Site Admin
Berichten: 555
Lid geworden op: 26 dec 2018 09:00

Oktober 2020 - Mars!

#1 Bericht door Bob » 15 sep 2020 07:44

Mars komt er aan...
We kunnen er niet omheen, de komende Mars oppositie wordt echt HET hoogtepunt van 2020 en MOET daarom ook het waarneemobject worden.
Omdat Mars nu, half september, later in de nacht al flink hoog staat kan melden we deze keuze voor oktober al zodat het waarnemen kan beginnen!

De oppositie van Mars die op 13 oktober valt is een bijzondere, waarbij flink hoge positie gecombineerd wordt met kleine afstand tot de Aarde. Zeker voor noordelijke waarnemers is dit de meest gunstige oppositie sinds decennia en ook voor de komende decennia. Opposities van Mars vinden om de 2 jaar + 2 maanden plaats. Maar vaak staat Mars lager aan de hemel of is veel kleiner (en dus minder details zichtbaar) door grotere afstand. En vergis je niet, dat grootte verschil is echt aanzienlijk!
Enkele jaren geleden (weet zo niet wanneer dat was) was er een oppositie waarbij Mars erg dichtbij stond, maar hij stond ook in de Schorpioen... Voor waarnemers in NL dus hopeloos! Je kon geen details zien en foto's waren allemaal 'prut'.
De oppositie daarna stond Mars erg hoog, in de Stier. Prachtig zou je denken, maar nee, hij stond ver weg en het bolletje was zo klein dat je ook toen weinig details kon zien en geen goede foto's kon maken...
Nu wordt dat dus anders, en daar moeten we gebruik van maken!

Tijdens de oppositie staat Mars op 42gr hoogte en de diameter is dan iets meer dan 22". Ook wordt hij zeer helder, dat kun je nu al zien, doordat hij zo groot is gaat hij met gemak Jupiter overstralen en alleen Venus is nog wat helderder. De helderheid is dan -2,6.
We kijken tegen het zuidelijke halfrond van Mars aan deze periode en zien dus de zuidelijke poolkap. Deze poolkap is vrij klein en zal de komende periode ook slinken, dat is een 'leuk' verschijnsel om te volgen als er voldoende waarneem mogelijkheden komen deze maanden!
Uiteraard geldt als 'tip' ga alleen kijken en fotograferen als Mars hoog staat, bij 30gr ofzo begint het een beetje.
Voor visueel waarnemen geldt dan: Neem niet een te hoge vergroting als de seeing niet goed is, maar maak er gebruik van als de seeing WEL goed is door WEL een hoge vergroting toe te passen!
Bij slechte of matige seeing kan een planeet er bij 'slechts' 100x nog wel redelijk uitzien, maar zal dan bij 150x veel slechter worden, door verlies van contrast vervaagd alles...
Ga bij goede seeing door naar 250x of 300x (beetje afhankelijk van wat je optiek aankan natuurlijk). Hou er wel rekening mee dat de keren dat je zo'n hoge vergroting kunt gebruiken zeldzaam zijn!

Bonusobject: Uranus
Mars heeft ook nog een grote neef die ook in oktober in oppositie is, nml. Uranus.
Uranus komt de laatste jaren heel langzaam hoger aan de hemel en deze oppositie begint hij echt interessant te worden, hij komt wel op 50gr hoogte!
We nemen Uranus dus ook mee als 2e object voor deze maand. Hij is natuurlijk niet zo prominent aanwezig en makkelijk te vinden als Mars maar is toch behoorlijk helder en makkelijk met verrekijker te zien en zelfs, op een echte 'darksky site' haalbaar met blote oog! De helderheid van Uranus is 5,7.
Om hen te vinden is wel een goed kaartje, maar hij staat in een gebied waar geen sterren van vergelijkbare helderheid zijn waarmee hij verward kan worden. En zeker met een telescoop is het al makkelijk, je ziet meteen de subtiele blauwe kleur en bij een redelijk vergroting dat het een bolletje is en geen ster. De diameter van Uranus is 3,7". Hij blijft dus klein, verwacht niet zoiets als Jupiter of Mars ;)

Het wordt dus een bijzondere maand en we zien jullie resultaten tegemoet!

Het kaartje toont de positie van Uranus (en Mars) op 15 oktober. Sterren tot mag 6 zijn weergegeven. Uranus staat tussen Ram (noord), Vissen (west), Walvis (zuid) en Stier (oost) in.
-
uranus_2020.PNG
uranus_2020.PNG (10.77 KiB) 12449 keer bekeken
www.bobhogeveen.nl
80mm Zenitstar << tot >> 500mm Dobson

Gebruikersavatar
Bob
Site Admin
Berichten: 555
Lid geworden op: 26 dec 2018 09:00

Re: Oktober 2020 - Mars!

#2 Bericht door Bob » 16 sep 2020 16:05

De waarneemcommissie heeft gelijk, Mars komt er aan en we kunnen er niet meer omheen!
De meeste telescoopbezitters van ons clubje zullen intussen wel eens naar Mars gekeken hebben, zo ook op de laatste waarneemavonden bij Gasteren.
Maar serieuze waarnemingen zijn dat nog niet echt, laag boven de horizon en niets aan te zien, alleen een onscherpe oranje bol zonder details.
Misschien zijn er doorzetters geweest die gewacht hebben tot diep in de nacht, dan staat Mars hoog, en dan pas kun je goede waarnemingen doen!

Voor mij was de eerste gelegenheid van een serieuze waarneming tijdens de heldere nacht van afgelopen zondag-op-maandag.
Ik heb toen gewacht tot na 01.30, een tijdstip waarop het wat meer serieus gaat worden... Mars stond die tijd op 36gr hoogte, dat begint erop te lijken ;)
Ik was al een paar uur bezig met de 50cm, de transparantie was matig maar de seeing wel redelijk, goede kans dus op een mooie waarneming.
En het werd een mooie waarneming!
De combinatie van hoogte en grootte van Mars, de redelijke seeing, de resolutie van een 50cm spiegel en de hoogwaardige optische kwaliteit van deze specifieke 50cm spiegel leverde een ongekend fraai beeld op met 230x.
Het was echt :shock:
Wat een prachtig beeld... Enorm subtiel gedetailleerd, de poolkap was niet de bekende goed zichtbare witte, maar wat wazige vlek, maar echt prachtig scherp weergegeven, je kon ahw de randen van het ijs zien liggen.
Maar evengoed kon je op het verdere oppervlak wel zien dat de seeing de boel nog iets vertroebelde. De donkere gebieden waren fraai te zien, met subtiele gradaties in helderheid en donkerte, maar het kan vast beter, het wachten is op een nog hogere positie EN een nacht met echt goede seeing! Behalve de zeer fraaie poolkap was het ook 'redelijk spectaculair' dat ik Olympus Mons kon zien liggen als een opvallende licht vlek op de iets minder lichte achtergrond.
Een waarneming die bij zal blijven :mrgreen:

Uranus moest natuurlijk ook aan de beurt komen. Daarop natuurlijk niet die fraaie, fijne details, maar met 460x wel een fraaie, flink grote, erg blauwe bol, en, in de gloed van Uranus goed zichtbaar de manen Titania (mag 13,9) en Oberon (mag 14,1).
www.bobhogeveen.nl
80mm Zenitstar << tot >> 500mm Dobson

Gebruikersavatar
Muddelflut
Berichten: 445
Lid geworden op: 26 dec 2018 11:20
Locatie: Groningen
Contacteer:

Re: Oktober 2020 - Mars!

#3 Bericht door Muddelflut » 17 sep 2020 07:58

Superwaarnemingen Bob! En dan vooral ook Uranus en zelfs twee maantjes, ik kan er alleen maar van dromen.
Geweldig T!

Ria
30 cm Taurus Dobson DSC f5
13cm SW Explorer-PDS f5 op Orion Starseeker IV
Lunt 80mm op GsAZ
Bresser 10x50, Celestron 15x70
http://astro.dodsoft.nl

Gebruikersavatar
Alnilam
Berichten: 415
Lid geworden op: 28 aug 2019 18:29
Locatie: Odoorn
Contacteer:

Re: Oktober 2020 - Mars!

#4 Bericht door Alnilam » 19 sep 2020 18:02

Da's niet gering Bob! T!
Mars nu 2x bekeken maar was nog te vroeg, dus nog laag. Vanavond beter hoop ik.
We gaan het zien.
Heldere nacht gewenst!! :roll: :lol:
SW 13cm f5 Newton op Alt/Az 5 + TSAPO102Q f/5.1 flatfield astrograph op iOptron CEM26

Gebruikersavatar
Bob
Site Admin
Berichten: 555
Lid geworden op: 26 dec 2018 09:00

Re: Oktober 2020 - Mars!

#5 Bericht door Bob » 19 sep 2020 18:25

Alnilam schreef: 19 sep 2020 18:02 Mars nu 2x bekeken maar was nog te vroeg, dus nog laag. Vanavond beter hoop ik.
Eergisterenavond heb ik tot 01.30 gewacht, maar de seeing was verschrikkelijk. Poolkapje te zien maar verder een onscherpe oranje blurbol...
Dus kan kan ook, en zal vaak zo zijn, helaas...
www.bobhogeveen.nl
80mm Zenitstar << tot >> 500mm Dobson

Jan Peter
Berichten: 60
Lid geworden op: 22 jan 2019 10:29

Re: Oktober 2020 - Mars!

#6 Bericht door Jan Peter » 19 sep 2020 19:21

'Gelukkig' had jij dat dus ook. Ik dacht dat het aan mij lag.
Zelfs na opnieuw collimeren kreeg ik geen scherp beeld. Ik wou het 'probleem' nog in de groep gooien maar blijkbaar ligt het niet aan de apparatuur.

NightskyNL
Berichten: 43
Lid geworden op: 21 jan 2019 20:29

Re: Oktober 2020 - Mars!

#7 Bericht door NightskyNL » 20 sep 2020 09:10

Hoi,

Vannacht Mars even bekeken, en gepoogd te fotograferen, maar het was weinig soeps, of eigenlijk heel veel soep, door een slechte seeing.
Wel heb ik ook Uranus even opgezocht, een blauw stipje.
Toch leuk om die in levende lijve te aanschouwen.
Dus alle oktober-objecten-van-de-maand kan ik afvinken. :lol:

Verder het september-object-van-de-maand bekeken, M31, en ook nog M33 (die is toch wel lichtzwak!) en M37, een open sterrenhoop in Voerman. Echt een dichte hoop van hele fijne sterretjes, mooi om te zien!

Groeten,

Jan Willem

Gebruikersavatar
Bob
Site Admin
Berichten: 555
Lid geworden op: 26 dec 2018 09:00

Re: Oktober 2020 - Mars!

#8 Bericht door Bob » 20 sep 2020 09:34

NightskyNL schreef: 20 sep 2020 09:10 Vannacht Mars even bekeken, en gepoogd te fotograferen, maar het was weinig soeps, of eigenlijk heel veel soep, door een slechte seeing
Klopt, ik heb Mars gisterenavond zo rond 02.00 bekeken, stond redelijk hoog maar erg slechte seeing, poolkapje wel goed te zien, verder alleen vage vlekkerigheid op het oppervlak (50cm @ 230x)
www.bobhogeveen.nl
80mm Zenitstar << tot >> 500mm Dobson

Gebruikersavatar
Muddelflut
Berichten: 445
Lid geworden op: 26 dec 2018 11:20
Locatie: Groningen
Contacteer:

Re: Oktober 2020 - Mars!

#9 Bericht door Muddelflut » 21 sep 2020 09:30

Eindelijk heb ik afgelopen nacht heerlijk kunnen waarnemen. Ik heb de objecten van de maand juli, augustus, september en oktober gezien (onder andere).
Die van juli: IC 4665 is een heel mooi open cluster, met een vergroting van 38x. Verspreid over een groot beeldveld liggen ruim 20 heldere sterren enigszins geconcentreerd. Een mooi open cluster.
Van augustus: M57. Een planetaire nevel als een ringetje. Ik geloof dat ik hem nog nooit zo mooi heb gezien met mijn 13 cm. Bijna in zenit en tegen de zwarte achtergrond met 50x en UHC filter meen ik zelfs enig structuur in de ring te zien.
Object van de maand september: M31 ofwel het Andromedastelsel. Met een vergroting van 27x was er behoorlijk meer te zien dan alleen de kern. Zelfs M110 paste erbij in één beeldveld. M32 kon ik vreemd genoeg niet vinden, ik zal wel wat kippig worden :-)
En dan het object voor oktober: Mars komt al lekker hoog maar een vergroting van 81x is teveel dus met 50x gekeken. Ik kon donkere structuren op de rode planeet ontwaren maar het poolkapje kon ik niet zien, de seeing was niet zo goed.
En Uranus, mijn favoriete planeet, een mooi helder en lichtblauw bolletje en goed te herkennen, verder uiteraard geen details. Ook met 50x.
Uiteraard heb ik ook nog Jupiter (met 3 manen) en Saturnus bekeken, altijd fraai.

Hoogtepunten van de avond waren voor mij M27. Ook deze grote gasbel, bijna in zenit en dan tegen een zwarte achtergrond kwam er werkelijk schitterend uit. Veel detail en structuur. Ik kon een beetje de klokhuisvorm zien, de westelijk kant was duidelijk iets donkerder dan de oostelijke kant. Met 50x en UHC filter werkelijk schitterend.
De helixnevel was ook verbluffend en groot. Deze ook met 50x en UHC en zag er uit als een lichte vlek maar niet egaal, Er was duidelijk wat structuur te ontdekken.
Ook M30 vond ik toch wel een leuk bolhoopje met 38x.
Verder heb ik nog NGC 7009 (PN), M72, 73, 22, 24, 25, 75, 36, 37, 38, 81, 82, en M33 gezien. Deze laatste kwam er met een vergroting van 27x ook goed uit. Groot met wat structuur.
Kortom een topavond!

Ria
30 cm Taurus Dobson DSC f5
13cm SW Explorer-PDS f5 op Orion Starseeker IV
Lunt 80mm op GsAZ
Bresser 10x50, Celestron 15x70
http://astro.dodsoft.nl

Gebruikersavatar
Bob
Site Admin
Berichten: 555
Lid geworden op: 26 dec 2018 09:00

Re: Oktober 2020 - Mars!

#10 Bericht door Bob » 21 sep 2020 10:12

Muddelflut schreef: 21 sep 2020 09:30 Eindelijk heb ik afgelopen nacht heerlijk kunnen waarnemen. Ik heb de objecten van de maand juli, augustus, september en oktober gezien (onder andere).
...
Kortom een topavond!
Nou, dat klinkt goed Ria! Geweldig dat het deze dagen dat je daar op die superplek zit zo mooi helder is!

Gisterenavond waren Nils en ik bij Gasteren. Ook daar was het prachtig helder. En ook ik heb de Helixnevel bekeken met een 13cm :mrgreen: .
De lagere regionen zijn hier op het vaste land natuurlijk niet bepaald donker, ook niet in die richting bij Gasteren. Maar toch, de nevel was met 45x + UHC heel aardig te zien.
Na een vorige, lange en intensieve sessie met de 50cm vanuit de tuin, heb ik deze avond bij Gasteren meer wat vrijblijvend gefreewheeld met 13cm AstroPhysics. Vanavond moet het weer serieus worden met de 50cm in de tuin... ;)
Ik heb o.a. M 11 aangewezen voor Nils om te bekijken en natuurlijk zelf ook bekeken. Die staat hoog genoeg om prachtig te zijn en dat is ie ook, fantastisch om weer eens te zien (@ 110x).
Ook een beetje afscheid genomen van Jupiter en Saturnus voor dit seizoen. Vanuit mijn tuin kan ik ze allang niet meer zien, maar ze zakken nu ook weg in de lage regionen in het zuidwesten en waarnemen wordt niet meer zinvol dit jaar.
Het was leuk ze nog even te zien, maar er was niet veel aan te zien verder.
Helaas wel zeer veel vocht daar in het veld. We waren er vroeg, rond 21.00 maar moesten noodgedwongen stoppen om 23.30, toen was alles drijfnat en de secundaire spiegel van Nils' 15cm was beslagen.
De temperatuur was best wel aangenaam, dat viel eigenlijk erg mee en het was daardoor icm die prachtige sterrenhemel (boven de 30 graden) weer even een mooie belevenis!
www.bobhogeveen.nl
80mm Zenitstar << tot >> 500mm Dobson

Plaats reactie